Н.МӨНХЖИН

Аргентины Ерөнхий­лөгч Кристина Киршнер Фолкленд арлыг Арген­тинд буцааж өгөх талаарх яриа хэлэлцээг даруй эх­лүү­лэхийг шаардсан нээлт­тэй захидлыг Их Бри­танийн Ерөнхий сайд Дэвид Кэмеронд илгээ­жээ. Английн колонич­лог­чид уг арлыг эзэлсний 180 жилийн ойг тохиолдуулан дээрх захидлыг бичсэн байна. “Британийн коло­нич­логч бодлогын үр дүнд Малвинас арал (аргенти­нууд ингэж нэрлэдэг) хү­чээр бусдын гарт орсон. Тэд ийнхүү Аргентины га­зар нутгийн бүрэн бүтэн бай­далд халдсан” хэмээн хатагтай Киршнер ярилаа. 1965 онд НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблей “Малвинас арал нь Британийн ко­лонч­лолын бодлогын үр дүнд Британийн эзэмшилд орсон. Газар нутгийн мар­гаа­ныг яриа хэлэлцээний замаар шийдвэрлэх ёстой” гэсэн тогтоолыг санал нэг­­тэйгээр баталж байжээ.

Д.Кэмерон Аргентины Ерөнхийлөгчийн нээлттэй захидалд хариу өгөхдөө “Фолклендийн гурван мян­ган хүн амын дийлэнх нь Британийг дэмжиж байна” хэмээн мэдэгдэв. Уг арал Британийн далайн чанадах газар нутгаар үл­дэх эсэхийг гуравдугаар сард арал дээр болох бүх нийтийн санал асуулга шийдвэрлэнэ хэмээн Лон­дон үзэж байна. Британи орон нутгийн иргэдийн хүсэл сонирхлыг хүндэт­гэж, хамгаална хэмээн Д.Кэмерон онцлов.

Британийн колонич­лог­чид 1833 онд Малвинас арлыг нэгтгэж Фолкленд хэмээн нэрлэснээс хойш уг арал дээр британи га­рал­тай хүмүүс амьдрах бол­жээ. Арлын гурван мян­га орчим хүн амын 70 хувь нь шотланд, уэльс цагаачдын үр удам юм. Бусад нь франц, гибрал­тар, скандинав хүмүүс, цөөн тооны аргентин иргэд амьдардаг бөгөөд арал дээр англи хэлийг түлхүү хэрэглэдэг ажээ. 

1982 онд Аргентин, Их Британийн хооронд уг ар­лын төлөө дайн дэгдэж Их Британийн ялалтаар төгс­сөн юм. Тэр үед Аргентин улс цэргээ хөдөлгөн арлыг эзлэн авсан ч Их Брита­нийн Ерөнхий сайд Мар­га­рет Тэтчерийн тушаа­лаар Британийн тэнги­сийн цэрэг арал руу хөдөл­жээ. Хоёр сар гаруй хуга­цаанд үргэлжилсэн ту­лааны эцэст Аргентины арми 649 цэргээ алдаж бууж өгснөөр Лондон уг арал дээр дахин эрх мэд­лээ тунхагласан билээ. Британийн тал 255 цэргээ алджээ.