Н.МӨНХЖИН Америк, Хятадын хоорондох харилцаа сайжрахад ping pong буюу ширээний теннисийн дипломат ёс (1970-аад оны эхээр Хятад, Америкийн ширээний теннисийн тоглогчид харилцан тоглолт хийсэн нь улс төрийн харилцаа сэргэхэд гол нөлөө үзүүлж байв) чухал үүрэг гүйцэтгэж байв. Тэгвэл өнөөдөр Куба, Америкийн тохиолдол дээр эсперматозойд (үрийн шингэн) дипломатчийн үүрэг гүйцэтгэжээ. Учир нь, АНУ-д бүх насаараа хоригдох ял эдэлж байсан куба тагнуулч Херардо Эрнандесийн үрийн шингэнийг Кубад аваачсан нь Хүйтэн дайны сүүлчийн хананы нэг нуран унаж эхлэхэд гол үүрэг гүйцэтгэсэн юм. Херардо өнгөрсөн бямба гаригт хөл хүнд эхнэр Адриана Пересийн хамт Гаванад олон нийтийн өмнө гарч ирэх хүртэл хамгийн өндөр төвшний яриа хэлэлцээ дөрвөн жил үргэлжилсэн ажээ. Куба залуу хайртай бүсгүйгээ жирэмслүүлэхэд 16 жилийн хагацал саад болсонгүй. Тэд охинтой болвол Paz буюу Энх тайван гэж нэрлэхээр болжээ. 2010 онд Барак Обама Цагаан ордонд ирсэн нь хоёр улсын харилцаанд сайнаар нөлөөлсөн нь Кубын тал анх энэ сэдвийг хөндсөн аж. Гэвч тэр үед Америкийн шоронгийн системийн дагуу хоригдлыг эхнэртэй нь дотно байдлаар уулзуулах боломжгүй байсан юм. Шоронгоос хэн нэгэн хоригдлын үрийн шингэнийг авч гарах боломж байдаг ч куба тагнуулч Эрнандесийн хувьд ямар ч боломжгүй байв. 2012 оны нэгдүгээр сард Обамагийн зөвлөх Рикардо Зуньига, Бен Родс нар хоёр талын харилцааг яаж сайжруулж болох талаар Кубын талтай анхны уулзалтыг хийжээ. Хоёрдугаар сард Ардчилсан намын сенатч, Кубын эсрэг хориг арга хэмжээг цуцлахыг дэмждэг Патрик Лихи Гаванад айлчиллаа. Түүний уулзсан хүмүүсийн дотор куба тагнуулчийн эхнэр Перес байжээ. Лихи асуудлыг шийдэх зорилготойгоор АНУ руу буцлаа. Тэгээд хэвлэл мэдээллээр гараад байдаггүй ч Төрийн департаментад онцгой нөлөөтэй зөвлөх Тим Рейзерт ханджээ. Рейзер кубуудад хандаж нэгэн тодорхой санал тавилаа. Адриана Пересийг жирэмслүүлсний хариуд Гаваны эрх баригчид Кубад тагнуул хийсэн хэргээр шийтгүүлээд байсан Америкийн иргэн Алан Гроссын шоронгийн нөхцлийг сайжруулах. Ийнхүү Гросс хоригдож буй гяндангийхаа гэрлийг шөнөөр унтраалгаж чадсан гэдэг. Мөн тэрээр Рейзертэй хэд хэдэн удаа утсаар ярьжээ. Гэвч нөгөө нэг асуудал үлдээд байсан нь Эрнандесийн үрийн шингэнийг гаргаж авах байв. “The New York Times” сонинд бичсэнээр, Америкийн түүхэнд хоригдлыг хиймэл жирэмслүүлэлтэд оролцуулсан ганцхан тохиолдол байсан аж. Куба тагнуулч Херардо Эрнандесийг хоёр дахь нь болгохын тулд Рейзер хамаг нэр нөлөөгөө ашиглах хэрэгтэй болов. Эцсийн эцэст түүний хөлдөөсөн үрийн шингэнийг Панамд аваачиж тэнд Адрианаг жирэмслүүлсэн байна. Тэгээд л АНУ,Кубын хоорондох мөс хайлж эхэлжээ. Адриана бүсгүй энэ 16 жилийн хугацаанд нөхөртэйгээ уулзах гэж олон удаа оролдсон АНУ түүнд виз өгөөгүй юм. Улмаар “Кубын тав”-аас Америкийн шоронд үлдээд байсан гурван тагнуулч (тэдний нэг нь Эрнандес) суллагдан эх орондоо ирж, Алан Гросс ч суллагдан АНУ руу буцсан юм. Ерөнхийлөгч Барак Обама 1961 оноос хойш тасарсан дипломат харилцааг сэргээж буйгаа зарлаж, харилцан элчин сайдын яамаа нээхээр болсон. Ийнхүү 60 орчим жил үргэлжилж буй Кубын эсрэг хориг арга хэмжээ төгсгөл болох эхлэл тавигдлаа. АНУ-ын жолоог гартаа авсан шинэ Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Кубын талаар ямар бодлого явуулах нь ихээхэн анхаарал татаж байна. Бүгд найрамдах намынхан Эрх чөлөөний арлын эсрэг үргэлж хатуу бодлого баримталсаар ирсэн. Гэвч эрх мэдлийг авснаасаа хойш тун зоримог, гэнэтийн шийдвэр гаргаж байгаа Трампт Кубын эсрэг хоригийг цуцлах зориг байгаа юу хэмээн тоймч, ажиглагчид ярьж байна. Хамгийн гол нь, Кубын эсрэг хоригийг АНУ-ын Конгресс хэлэлцэж шийдвэрлэдэг нь хамгийн хяслантай ажээ. Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин