З.Батцэцэг

 

Уран гулгагч Камила Валиевагийн намтар нь үнэхээр бахархмаар. 15-16 насандаа охин гайхалтай амжилтад хүрсэн. Тэр аль хэдийнэ дэлхий даяар маш олон шүтэн бишрэгчидтэй болсон. Шүтэн бишрэгчдийн арми нь хурдацтай нэмэгдэж байгаа залуу уран гулгагч хэрхэн алдарт хүрсэн тухай сонирхолтой намтрыг та бүхэнд хүргэе.

Камила 2006 оны дөрөвдүгээр сарын 26-нд Казань хотод төрсөн. Камила Валиевагийн эцэг эх нь түүний намтарт шийдвэрлэх үүрэг гүйцэтгэж, охины спортын ялалтад хүрэх замыг нээж өгсөн юм. Охиноо өвдөмтгий байна гэж санаа зовсон тэд охиныг бүжиг, балет, уран сайхны гимнастик, уран гулгалт зэрэг хэд хэдэн секцэд нэгэн зэрэг явуулсан байна. Сонголт хийх цаг ирэхэд Камила эргэлзэлгүйгээр уран гулгалтын спортоор хичээллэжээ.

Охиныхоо намтарт чухал үүрэг гүйцэтгэсэн ч Камила Валиевагийн эцэг эх олон нийтэд ил гарахыг хүсдэггүй, ярилцлага өгдөггүй, яс үндэс, ажил мэргэжлийнхээ талаар ярьдаггүй. К.Валиева өөрөө ч гэсэн цөөн хэдэн ярилцлагадаа тэдний талаар бараг дурдаагүй.


 Удалгүй Камила Валиевагийн эцэг эх охиныхоо авьяас чадварыг хөгжүүлэх шаардлагатай гэж үзжээ. Од дасгалжуулагчидтай ойртохын тулд гэр бүл нь нийслэл рүү нүүхээр шийдэв. Дасгалжуулагчийг шууд олох боломжгүй байсан нь үнэн. Камила Марина Кудрявцева, Игорь Лютиков, Наталья Дубинская, Станислав Ковалев нартай хамтран ажилласан боловч удаан хугацаанд хамтарч чадсангүй. 2018 он гэхэд Камила хөлөө хугалсаны дараа тэр уран гулгалтыг үргэлжлүүлэх эсэхээ мэдэхгүй байв.
Тэр яг цагаа олж Этери Тутберидзетэй уулзав. Нэгэн удаа Этери Георгиевна цөхрөлд ойртсон уран гулгагчдад дуртай гэдгээ хүлээн зөвшөөрч байсан юм. “Би тэр үед спортод сэтгэл дундуур байсан гэж хэлж чадахгүй ч би өөртөө шинэ сорилт хийхийг хүссэн. “Хрустальный” яг тэр сорилт байсан” гэж Камила хожим нь ярьсан юм.

 Дараа нь уран гулгагч сонгон шалгаруулалтыг гайхалтай давж, шинэ дасгалжуулагч Камила Валиевагийн намтарт асар их үүрэг гүйцэтгэсэн. Энэ мөчөөс эхлэн тамирчны карьер дээшилсэн. Ийнхүү Камила анхны насанд хүрэгчдийн улсын аварга шалгаруулах тэмцээнд тэр даруй мөнгө авч, Тутберидзегийн өөр нэг шавь Анна Щербаковад хожигдсон ч, өөрийн шүтээн Александр Трусовыг ялав.


 2022 онд Камила Валиева Бээжинд болох Олимпийн наадамд багийн гол тамирчнаар очиж, багийн тэмцээнд алтан медаль хүртэж, хамтын үйлсэд томоохон хувь нэмэр оруулж (хоёр хөтөлбөрт түрүүлсэн) цолоо бататгасан.

“Би анх удаа 2014 онд Юлия Липницкаягийн оролцсон Олимпийн наадмыг үзсэн. 2018 онд би Алина Загитова, Женя Медведева нарын талаар маш их санаа зовж байсан. Энэ бол миний бага насны мөрөөдөл! Гурван настайгаасаа л ээждээ олимпийн аварга болмоор байна гэж хэлсэн байх. Тэгээд одоо мөрөөдөл биеллээ! Миний өөр нэг мөрөөдөл биелэхийн тулд би үргэлжлүүлэн ажиллах болно" гэж Камила Валиева ялалтын дараа тэр даруй ярилцлагадаа хэлэв.
Олон хүмүүс К.Валиеваг рекордтой холбодог. 16 нас хүртлээ уран гулгагч хэд хэдэн амжилтыг тогтоосон. Камила бага насныханы тэмцээнд ч гэсэн анхны амжилтаараа сайрхаж чаддаг байсан ч насанд хүрэгчдийн түвшинд түүнд тэнцэх хүн байгаагүй. Камила Валиева хөтөлбөрөө өө сэвгүй боловсруулж, үзэгчдийг баярлуулдаг. 


 Тиймээс, 2021 онд Финландад болсон тэмцээнд Валиева нэг дор дэлхийн хоёр дээд амжилтыг тогтоожээ. Чөлөөт хөтөлбөр (174.31), хоёр хөтөлбөрийн нийлбэр (249.24). Мөн оны аравдугаар сард Канадад болсон Гранпри тэмцээний үеэр тэрээр чөлөөт хөтөлбөрөөр 180.89 оноо, хоёр хөтөлбөрийн нийлбэрээр 265.08 оноо авчээ. Хэсэг хугацааны дараа Камила Валеева Сочид дэлхийн гурван дээд амжилт нэг дор тогтоов. Богино (87.42), чөлөөт (185.29), хоёр нэвтрүүлгийн нийлбэр (272.71).


 Оросын аварга шалгаруулах тэмцээнд Камила богино үзүүлбэрт 90.38 оноо, чөлөөт хөтөлбөрт 193.10 оноо, хоёр хөтөлбөрийн нийт дүнгээр 283.48 оноо авчээ. Харамсалтай нь, улсын аварга шалгаруулах тэмцээн тул эдгээр рекордыг тооцсонгүй. Европын аварга шалгаруулах тэмцээнд аль хэдийн богино хөтөлбөрөөр 90.45 оноо авч уран гулгагч дэлхийд алдартай болж эхлэв. Камила Валиевагийн англи болон бусад хэл дээрх намтар нь шүтэн бишрэгчдийнх нь сонирхлыг ихэд татаж эхлэв.
К.Валиева Олон улсын тэшүүрийн холбооны ивээл дор зохиогдсон тэмцээнд дөрвөн тулуп хийсэн түүхэн дэх хоёр дахь (Александра Трусовагийн дараа) уран гулгагч болжээ. Камила бол нэг хөтөлбөрт гурвалсан аксел, мөн гурван харайлт хийж чадсан анхны насанд хүрэгчдийн уран гулгагч юм. Зарим хүмүүс түүнийг жижиг биетэй тул ийм амжилт гаргахад амархан байдаг гэж ярьдаг ч, эдгээр буруутгал нь бодит байдалтай ямар ч холбоогүй юм. Уран гулгагчийн өндөр 160 см бөгөөд охин өссөөр байна. Рекорд тогтоох тухайд гэвэл уран гулгагчийн байгалийн авьяас, түүний асар их хөдөлмөр, хичээл зүтгэлд талархах нь зүйтэй.

Бээжинд Валиева харамсалтайгаар унасан ч багийнхаа алтыг авчраад зогсохгүй Олимпийн наадмын түүхэнд дөрвөн эргэлтийн үсрэлт хийсэн анхны эмэгтэй болжээ. Гайхамшиг биш бол энэ юу вэ. Мэдээжийн хэрэг, ийм амжилтанд хүрсний дараа Камила Валиевагийн намтар, үндэс угсаа, эцэг эхийн талаарх сонирхол шинэ эрч хүчээр нэмэгдэв.

Аливаа мэргэжлийн тамирчдын нэгэн адил түүнд чөлөөт цаг бараг байдаггүй. Камила Валиевагийн намтарт хамгийн чухал зүйл бол спорт бөгөөд охины амьдралын бараг бүх мөчийг түүнд зориулдаг. Камила шүтэн бишрэгчдийнхээ бэлэглэсэн Лева хэмээх нохойтойгоо цөөхөн минутыг өнгөрөөдөг.


 Тамирчин бас бүжиглэх, зурах дуртай боловч түүнд цаг зав бараг байдаггүй. Хэдийгээр хорио цээрийн үеэр Камила шигтгээн наамал зураг сонирхож эхэлсэн ч өнөөдөр Камила Валиева ихэнх цагаа спортод зориулдаг. К.Валиева нийгмийн сүлжээнд идэвхтэй байдаг. Камила Валиева өөрийн хуудсан дээр намтарынхаа талаар дэлгэрэнгүй ярьж, спортын өдөр тутмын амьдралын зургуудыг харуулдаг. Бараг 400 мянган хүн тамирчны блогт бүртгүүлсэн бөгөөд энэ тоо байнга өссөөр байна.
2022 онд Бээжинд болсон Олимпийн наадам Камила Валиевагийн хувьд үнэхээр ээдрээтэй байдлаар өндөрлөв. Допингийн дуулианы улмаас дарамт шахалтыг дааж чадалгүй тэрээр чөлөөт хөтөлбөрт бүдэрсэн. Энэ нь Камила Валиевагийн намтар дахь хамгийн муу гулгалт байсан боловч бүхэл бүтэн улсын хувьд тэрээр Оросын хамгийн хүчтэй тамирчин хэвээр байна. Хэрэв энэ дарамтанд ороогүй бол тэр Олимпийн алтан медалийг авах байсан. Харамсалтай дөрөвдүгээр байр. Гэхдээ бид итгэлтэй байна, Камилаг бүх зүйл хүлээж байгаа. 

Эх сурвалж: "Зууны мэдээ" сонин

2023 ОНЫ НЭГДҮГЭЭР САРЫН 25. ЛХАГВА ГАРАГ. № 18, 19 (7003, 7004)