Э.МИЙГАА
Дэлхийн түүхэнд өдрийн онцлох үйл явдлуудыг эргэн санах нь өнөөгийн бидний мэдлэг, ойлголтыг тэлж, сонирхолтой мэдээлэл авчрах боломжтой. Аравдугаар сарын 23-ны өдөр олон улс оронд улс төр, соёл, шинжлэх ухаан, спорт зэрэг салбарт чухал үйл явдлууд өрнөсөн түүхтэй бөгөөд эдгээр үйл явдлыг нэгтгэн хүргэж байна.
МЭ 42 онд: Брутус амиа хорлов
Ромын алдарт Юлий Цезар-ийг хөнөөсөн гол зохион байгуулагчдын нэг Брутус 42 онд өөрийн амиа хорлосон байна. Тэрээр Ромын цэцэрлэгт хоёр жилийн турш үргэлжилсэн иргэний дайн, Филиппын тулалдаанд ялагдсаны дараа ийм шийдвэр гаргасан ажээ. Энэ нь түүхэнд үхэл ба итгэл үнэмшлийн тэмцэл гэж тэмдэглэгдсэн бөгөөд эрх мэдэл, үнэт зүйлсийн зөрчилдөөн хэрхэн хувь хүний амьдралд эрсдэл авчирч болохыг харуулдаг.
1850 онд: Эмэгтэйчүүдийн эрхийн чуулган
АНУ-ын Массачусетс мужийн Уорсестерт хотод эмэгтэйчүүдийн эрхийн анхны үндэсний чуулган болжээ. 1000 гаруй төлөөлөгчид оролцсон бөгөөд энэ нь Сенека Фолс чуулганын дараах үргэлжлэл болж, эмэгтэйчүүдийн сонгох эрх, боловсрол, ажил эрхлэх эрхийн төлөөх хөдөлгөөнийг идэвхжүүлсэн юм. Энэ үйл явдал нь эмэгтэйчүүдийн эрхийн төлөөх олон жилийн тэмцлийн эхлэл болж, орчин үеийн гендерийн эрх тэгш байдлын үндэс суурь болсон гэж түүхчид үздэг.
1942 онд: Гуадалканал дахь Хендерсон талбайн тулаан
Дэлхийн II дайны үеэр АНУ-ын тэнгисийн цэргийн хүч Япон цэргүүдтэй Гуадалканал арлын Хендерсон талбайн төлөө ширүүн тулалдаан эхлүүлжээ. Энэ тулаан нь Номхон далайн стратегийн ач холбогдол бүхий бүс нутгийн гол цэг байсан. АНУ-ын цэргийн ялалт нь дараа дараагийн довтолгоо, агаарын болон тэнгисийн стратегийн давуу байдлыг бий болгосон юм. Тулаан нь дэлхийн II дайны түүхэнд стратегийн ач холбогдолтой, тэсвэр тэвчээр, удирдлагын ур чадварыг харуулсан үйл явдал байлаа.
1956 онд: Унгарын хувьсгал эхэлсэн
Унгар улсад социалист дэглэмийн эсрэг бослого эхэлж, Будапешт хотод оюутан, ажилчдын жагсаал эхэлжээ. Энэ жагсаал нь ЗХУ-ын дарангуйллыг эсэргүүцсэн бөгөөд хэд хэдэн өдрийн турш танк, цэрэг, босогчдын хооронд ширүүн тулалдаан болжээ. Бослогын үеэр олон арван хүн амь үрэгдэж, ард иргэдийн эрх чөлөөний төлөөх тэмцэл гүн гүнзгий түүхэн сургамж болсон байна. Энэ үйл явдал нь социалист орнууд дахь ардчиллын тэмцлийн эхлэл, эрх чөлөөний үнэ цэнийг түүхэнд харуулсан чухал цаг мөч юм.
1983 онд: Бейрут дахь АНУ, Францын цэргийн байрны бөмбөгдөлт
Ливаны нийслэл Бейрут хотод ачааны машинд агуулсан бөмбөг дэлбэрч, АНУ-ын 241 цэрэг, Францын 58 цэрэг амь үрэгдсэн байна. Энэ халдлага нь Ливаны иргэний дайны хамгийн том террорист халдлагуудын нэг болсон. Олон улсын цэргийн оролцоо, эвсэл, орон нутгийн иргэдэд үзүүлэх аюулыг тодорхой харуулсан үйл явдал байлаа. Халдлага нь олон улсын аюулгүй байдлын чухал асуудал болон хүлээн зөвшөөрөгдсөн бөгөөд терроризмтой тэмцэх стратегийн түүхэнд үлдсэн.
2001 онд: Apple анхны iPod танилцууллаа
Apple компани анхны iPod тоглуулагчаа танилцуулснаар дижитал хөгжим, хэрэглээний технологид хувьсгал авчирсан байна. Энэхүү төхөөрөмж нь олон сая ширхэг зарагдаж, хөгжим сонсох, хадгалах арга барилыг үндсээр нь өөрчилсөн. Технологийн хөгжил, хэрэглэгчдийн сонирхол, инновацийн сургамжийг харуулсан үйл явдал байв.
2002 онд: Москвад театр барьцаа
Оросын Москвад Дубровка театрт чечен босогчид 850 гаруй хүн барьцаалсан бөгөөд Оросын аюулгүй байдлын алба химийн хийн тусламжтайгаар ажиллагааг дуусгасан ч олон хүн амь үрэгдсэн байна. Энэхүү үйл явдал нь терроризмын аюул, иргэдийг хамгаалах, төрийн үйл ажиллагааны сорилтыг харуулсан чухал түүхэн сургамж болсон.
Онцлох төрсөн өдөр
- 1940 – Бразилийн хөлбөмбөгийн домог Пеле
- 1942 – Америкийн зохиолч Майкл Крайттон
- 1959 – Америкийн жүжигчин Раян Рейнольдс
- 1959 – Америкийн хөгжимчин Weird Al Yankovic
- 1976 – Британийн жүжигчин Эмилиа Кларк
