“Чимээгүй хотод борооны цэцэрлэг байгуулъя” цуврал нийтлэл шалгарав

ZMS.MN

5 цаг

4 мин унших

Ц.МЯГМАРБАЯР

“Зууны мэдээ” сонины 2025 оны эхний хагас жилийн Нийтийн эрх ашгийн төлөөх эрэн бүтээлийн уралдаанаа дүгнэж шилдэг бүтээлээр Эдийн засаг мэдээллэийн албаны сэтгүүлч Ц.Мягмарбаярын бичсэн “Чимээгүй хотод борооны цэцэрлэг байгуулъя” цуврал нийтлэл шалгарлаа. “Зууны мэдээ” сонин 2024 оноос эхлэн Нийтийн эрх ашгийн төлөөх бүтээлийн уралдааныг хоёр дахь сэтгүүлчдийнхээ дунд зохион байгуулсан ирсэн. Ингэснээр “Зууны мэдээ” сонин нийтийн эрх ашгийн төлөө тасралтгүй дуугарч, Иргэдээ өмөөрч бичсээр байна. Нийгмийн тулгамдсан асуудлыг хөндөн, олон нийтийн дуу хоолойг төрд хүргэхийн төлөө ийнхүү хоёр дахь жилдээ нийтийн эрх ашгийн төлөөх эрэн сурвалжлах бүтээлүүдийг шалгаруулж байна. Энэ хугацаанд манай эрэн сурвалжлах баг нийтийн эрх ашгийн төлөөх 36 бүтээлийг уншигчдадаа хүргэсэн. Эдгээр бүтээлүүд нь асуудал дэвшүүлээд зогсохгүй шийдвэр гаргуулах хүртэл нөлөө үзүүлж, бодит үр дүнд хүрчээ.

Шилдэг бүтээлийн гол шалгаруулах үзүүлэлт нь тухайн бүтээл үр дүнд хүрч, шийдвэр гаргалтад нөлөөлсөн байх ёстой

2025 оны эхний хагас жилийн нийтийн эрх ашгийн төлөөх шилдэг бүтээл тодруулах уралдаанд нийтийн эрх ашгийг хамгаалсан , баримт нотолгоонд тулгуурласан, нийгэмд нөлөөлсөн нийт 12 бүтээл өрсөлдсөн юм. Шилдэг бүтээлээр ” Чимээгүй хотод борооны цэцэрлэг байгуулъя 1, 2” цуврал нийтлэлээрээ “Зууны мэдээ” сонины сонины Эдийн засаг, мэдээллийн албаны сэтгүүлч Ц.Мягмарбаярын “Чимээгүй хотод борооны цэцэрлэг байгуулъя” хэмээх хоёр цуврэл нийтлэл шалгарсан юм.

Уг нийтлэлийн гол агуулга нь уур амьсгалын өөрчлөлттэй холбоотойгоор дэлхий нийтээр байгальд ээлтэй технологиор шийдэх тухай юм. Ингэснээр шарил бүрийн дээр мод тарих тухай хөндөж буйн цаана маш олон асуудал шийдэгдэж байгаагаараа онцлогтой. Тухайлбал, Монгол Улс Оршуулгын тухай бие даасан хуультай болох зайлшгүй нөхцөл үүссэн. Түүнчлэн байгалийн хягзаарлагдмал нөөц болсон газар, гантиг чулуу, авсны мод зэргийг хэмнэх. Мөн чандарлах үйл явцыг улам боловсронгуй болгох. Уламжлалт зан үйлийг орчин үеийн шийдэлтэй уялдуулах. Бурхан болоочдын хөшөөний мэдээллийг үндэслэн нас барагсдын дата мэдээллийн санг үүсгэх гэм мэт олон асуудлыг хөндөж байна.

Дэлхий нийтээрээ оршуулгын зан үйлийг байгальд ээлтэй технологиор шийдэг болсон энэ үед Монгол Улс мөн энэ жишиг рүү чиглэх шаардлагатай. Өнөөдөр Монгол Улсын нийслэл, аймаг, 330 суманд нийт 1170 цэгт оршуулгын газар байна. Нийтдээ 15.525.8 га газрыг эзэлж байна. Нийслэлийн хэмжээнд жилд 36.8 га газрыг бурхан болоочдоо зориулж байгаа юм. Энэ нь дөрвөн Бага тойргийн газар нутгийг нийлүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний газарт оршуулж байна. Мэдээж газар тэлэхгүй. Тиймээс оршоосон шарил бүрийн дээр бурхан болоочийнхоо буянд зориулж мод таръя гэсэн уриалгыг энэ нийтлэлээрээ дэвшүүлсэн. Энэ нь тэрбум мод үндэсний хөтөлбөрт том хувь нэмэр оруулна. Түүнчлэн манай улс Оршуулгын тухай хуультай болж энэ асуудлыг цогцоор нь шийдэх шаардлагатайг хөндсөн. Энэ нийтлэлийн мөрөөр Чингэлтэй дүүрэгт байрлах Далан давхрын оршуулгын газрыг бүхэлд нь цэцэрлэгт хүрээлэн болгох шийдвэрийг гаргасан нь үр дүнд хүрсэн. Далан давхар болон Нарангийн энгэрийн оршуулгын газраас бурхан болоочынхоо шарилыг эрж олоход маш хүндрэлтэй болсон байна.

Зууны мэдээ сонин эрэн сурвалжлах сэтгүүл зүйн чансаатай бүтээл хийдэг жишиг редакц болж, чадвартай сэтгүүлчдийг бэлтгэж, мэргэшүүлж, дэмжиж, сэтгүүлчдээ хурцалж буй жишээ энэ уралдаан. Нийтэд ил болоогүй сэдвийн араас мөшгөн сурвалжилж чамгүй үр дүн гаргаж нийгэмд нөлөөлж байгаа нь хэвлэл мэдээлэл, дөрөв дэх засаглалын үүргээ хариуцлагатай биелүүлж байгаа нэг хэлбэр. Хамгийн гол нь Монгол Улсад ус, агаар мэт хэрэгтэй байгаа эрэн сурвалжлах сэтгүүл зүйг тогтмолжуулж сардаа хоёр бүтээлийг уншигчдад хүргэж буй хэвшил, сэтгүүлчдээ багаар үр дүнтэй ажиллуулж хамтын бүтээл гаргаж буй нь шинэлэг арга барил дадал болж тэр хэрээр нийгмийн үр нөлөө, бүтээмжийг илүүтэй нэмж буйг сэтгүүлчийн хувиар мэдэрдэг билээ. Энэ жишгийг олон олон редакц үлгэрлээсэй, илүү олуулаа нийгэмдээ сайн сайхныг бүтээгээсэй гэж уриалж байна.

2024 оны шилдэг бүтээлүүдээр Сэтгүүлч Ц.Мягмарбаярын “Сэлбэ,Дунд голын 10 км үргэлжлэх бургасыг нүүлгэж Улаанбаатарыг үерээс хамгаална” нийтлэл, сэтгүүлч Х.Мөнхжаргал, Б.Баяржавхлан нарын “ Түмний хүүхдийн эрх түрээсийн байранд зөрчигдөж байна” нийтлэлүүд шалгарсан юм. Эдгээр бүтээлүүд нь шийдвэр гаргалтад нөлөөлж үр дүнд хүрсэн байдаг.

"Зууны мэдээ" сониныг цаасаар болон цахимаар захиалж уншаарай. zuuniimedee.mn, zms.mn