Б.ЭНХЗАЯА

 Хүүхэд багачууд хичээл сургуулиа хаяж, гэр орноосоо дайжин PC тоглоомд донтсон эмгэнэлт түүх олон бий. Мөн гэмт хэргийн золиос, холбогдогч болдог. Монголын ирээдүйг харанхуйлан айсуй энэ хэргийг цагдаагийн байгууллагынхан боломж нөхцлөөрөө зохицуулахыг хичээвч, үр дүнгээ өгсөн нь бага. Энэ нь цөөн тооны цагдаа бус нийгмээрээ тэмцэхийг шаардаж буй түгшүүр юм. Тиймээс Боловсрол, шинжлэх ухааны яамны санаачлагаар интернет, PC тоглоомын газруудаар шалгалт хийх ажлыг өчигдөр эхлүүллээ. БШУЯ-ныхны санаачлагыг дэмжин, Мэдээлэл, харилцаа холбооны зохицуулах хороо, Хүүхдийн төлөө үндэсний газар, Нийслэлийн цагдаагийн газрынхан хамтран ажиллаж эхлэв. Тэд Сүхбаатар дүүрэгт байрлах 16 дугаар сургуулийн ойр орчмын PC тоглоомын газруудад хийсэн шалгалтаас сурвалжиллаа.

ТӨСӨЛ БАТЛАГДСАНААР ХУУЛЬ БУС ИНТЕРНЕТ ХЭРЭГЛЭЭ ЗОГСОНО

 

“Чөлөөт цагаа зөв боловсон өнгөрүүлмээр байна. Даанч манайд ин­тер­нет, цэнгээний газраас өөр тохирох орчин алга” гэж хүүхэд, залуус харцаа буруулна. “PC тоглоомын газарт цагаа өнгөрөөхөөс яах вэ” гэж тэднийг зөвт­гөнө. Интернет тоглоомын газарт тоглож байгаа на­санд хүрэгчдийг эс тооцо­ход, хүүхэд багачууд хай­ран санагдах. Тэд тоглоо­мын газарт хүүхэд насаа өнгөрөөж байна гэхэд хилсдэхгүй. Он гарсаар Сүхбаатар дүүргийн цаг­даа­гийн газрынхан 13 хүүхдийг , PC тоглоом, газ, мансууруулах бодист донтсон оноштойгоор Шар хадны эмнэлэгт хэв­түүлжээ. Боловсрол, шинж­лэх ухааны сайдын тушаалаар эхлүүлж буй уг аян ирэх сарын 25 хүртэл үргэлжилнэ. Аянд сур­гууль бүрийн өсвөрийн цагдаагийн бүлгэм хамт­ран оролцох болсон нь томоохон ач холбогдолтойг зохион байгуулагчид хэлж байв. Өсвөрийн цагдаа нар цагдаа ах эгч нартай хамтран интернетийн аюултай орчин, интернет, PC тоглоомын газрууд ямар хууль дүрэм баримт­лах, PC тоглоомын хор уршгийг мэдэж авч байна. Боловсрол, шинжлэх ухаа­ны яамныхан аяны хү­рээнд эхлүүлсэн шалгал­тын багийнхны тайлан мэдээг нэгтгэснээр хуу­лийн төсөл боловруулах гэнэ. Ингэснээр хүүхэд багачууд зөвхөн тоглохоо зогсоохоос гадна интер­нетээр садар самуунд уруу татагдах, сурталчлах, хориотой, хууль бус дуу, дүрс бичлэг татах, бусдад түгээх, хууль бус программ хангамж, вирус тараахыг таслан зогсоох эхлэл болж буй юм. Хуулийн төсөл батлагдсанаар хууль бус интернет хэрэглээ зогсоно гэсэн үг.

 

ТАВАН ТАСАЛГААНД 80 ОРЧИМ КОМПЬЮТЕР БАЙРЛУУЛЖЭЭ

 

Сүхбаатар дүүргийн Цагдаагийн хэлтсийн хүүхдийн ахлах байцаагч Д.Ариунжаргал Боловс­рол, шинжлэх ухааны яам, Сүхбаатар дүүргийн хүүх­дийн тасгийн байцаагч­дын хамтаар 16 дугаар сургуулийн ойр орчмын интернет тоглоомын газ­рыг шалгалаа. “Монгол-III” сургуулийн баруун талд зам дагуу байрлах “Champions” интернет, PC тоглоомын газарт ор­вол 4*4 хэмжээтэй талбайд 20 гаруй компьютер суу­рилуулжээ. Үйлчлүүлэгч­дийн олонхи нь цүнхээ үүрсэн бага насныхан. Найман настай хүүгээс эхлээд оюутан залуус хүртэл тоглож сууна. Агаар орох салхивч цөөн, гэрэл муутайхан орчинд хэн дуртай нь хараал хэлээд, зарим нь садар самуун бичлэг, видео үзэх боломж бүрджээ. Цагдаагийн ажилт­нууд, хэвлэлийнх­нийг харсан томчууд нь нүүрээ халхлан гарч одоход бага насныхан хээв нэг тоглож суух аж. Энэ үеэр PC тоглоомын газрын эзэн ихээр бухимдаж цагдаагийн ажилтнуудын шаардлагыг эсэргүүцэв. Дүүргийн цагдаагийн газ­раас тэдэнд хууль журмаа мөрдөж ажиллахыг са­нуулсан бичиг хүргүүлж, зөвшөөрлийн эрхийг шалгах үүрэгтэй. Мөн интернет тоглоомын газар тавигдах шаардлагыг ч тэднээс нэхэх ёстой. Гэвч тоглоомын газрын эзэн “Үйлчлүүлэгчдийг үргээ­лээ. Манайхаас муу ор­чинд шөнөөр тоглуулдаг газар байна” хэмээн бус­дыгаа матсаар биднийг хөөн гаргав. Угтаа энэ төрлийн газруудад нэг компьютерт ногдох талбай 2-5.5 метрээс багагүй байх, насанд хүрээгүй хүнийг хоёр цагаас хэт­рүүлж үйлчлэхгүй байх ёстой. Мөн зуны улиралд 21.00 цаг, өвлийн улиралд 19.00 цаг хүртэл ажиллах учиртай. Ингэхдээ хүүхэд багачуудын хичээлийн цагаар тэднийг тоглуулж буй нь хууль журмаа мөр­дөхгүй байгаагийн илрэл. Тоглоомын эзний матаа­саар ойролцоох “888 club” гэх газарт орвол мөн л харанхуй, бүгчим орчин угтав. Дотроо таван та­салгаатай, 80 орчим ком­пьютертэй. Зарим ком­пью­терийн ард хүүхдүүд унтаж харагдана. Тэрээр 97, 57 дугаар сургуулийн сурагчид гэнэ. Гэр нь ойролцоо болохоор хичээ­лээ таслан унтаж буй аж. Подвальд байрлах уг тог­лоомын газрын хариуцсан эзэн олдсонгүй. Биднийг очих сургаар бултаж амжжээ. Зөвшөөрөлтэй эсэх нь үл мэдэгдэх эдгээр үйлчилгээний газруудад шаардлага тавьсан ч нэг л өдөр нүүчихдэг зовлонг цагдаагийн байцаагч нар хэлэв. Сүхбаатар дүүр­гийн хэмжээнд 80 гаруй PC тоглоомын газар үйл ажиллагаа явуулдаг. Тэд­ний зөвшөөрлийг олгох ха­риуцах байгууллага одоо­хондоо алга. Угтаа Нийс­лэлийн мэргэжлийн хяналтын газраас зөв­шөө­рөл авдаг гэж байсан ч дүүргүүдийн Хот тохи­жил­тын газрынхан өгдөг гэнэ.