Д.БОЛОР
Улсын дээд шүүх, Шүүхийн ерөнхий зөвлөл хоёрыг эхнэр, нөхөр атгах нь гэхэд хилсдэхгүй нь. Х.Эрдэнэсувд саяхан Улсын дээд шүүхийн шүүгчээр томилогдсон бол түүний нөхөр Д.Эрдэнэчулуун нь Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дарга болохоор зүтгэж яваа сураг байна. Тэрээр өмнө нь Улсын дээд шүүхийн Тамгын газрын даргаар ажиллаж байсан бөгөөд энэ удаа Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дарга болохоор сэтгэл шулууджээ. Түүнтэй хамт Хууль зүйн сайд, Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн даргаар ажиллаж байсан Д.Ганболд өрсөлдсөн ч ил, далд бусдын дэмжлэгээр ялалт байгуулаад одоо зөвхөн Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийг батлахыг нь хүлээж суугаа юм байх. Хэрэв Д.Эрдэнэчулуун шүүгч нь Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дарга болвол Шүүхийн ёс зүйн дүрэм болоод Ашиг сонирхлын тухай хууль зөрчих болох нь. Яагаад гэвэл түүний эхнэр Х.Эрдэнэсувд энэ сарын 12-нд Улсын дээд шүүхийн шүүгчээр томилогдоод удаагүй байхад нөхөр нь шүүхийн дээд байгууллага удирдахаар зүтгэж байгаа нь энэ. Тухайн үедээ Х.Эрдэнэсувд шүүгчийг Нийслэлийн шүүхэд ажиллаж байхдаа МАХН-ын дарга Н.Энхбаярыг яллах даалгавраа сайн гүйцэтгэсэн гэж албан тушаалаар шагналаа гэх хардлага ч гарч байсан. Харин энэ удаа нөхөрийг нь давхар шагнах нь гэсэн таамаг улс төр, хуулийнхны хүрээнд хүчтэй яригдаж байна. Энэ нь Д.Эрдэнэчулуун шүүгчийг Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн “халаасны хүн” гэх хардлагыг баталсан хэрэг гэж хэлэх хуульч байна. Түүнийг өнгөрсөн оны төгсгөлд Ерөнхийлөгч “Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан тугийн одон”-гоор шагнаж байсан удаатай. Үүнийгээ тэрээр “Сонгуулийн ерөнхий хорооны гишүүний үүргээ нэртэй төртэй биелүүлсэнд урам өглөө” гэж хэмээн тайлбарласан байдаг юм билээ. Гэхдээ Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн даргад өрсөлдөгч үүгээр дуусахгүй. Улсын дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч Ц.Зориг сайн дураараа албан тушаалаа өгч зөвлөлийн дарга болох хүсэлтэйгээ орчин тойрныхондоо уламжилсан сурагтай. Түүнд дээд шүүхийн даргаас илүү энэ алба нь өгөөжтэй санагдсан бололтойдог. Харин түүний албанд саяхан Улсын дээд шүүхийн шүүгчээр томилогдсон Б.Батцэрэнг томилж магадгүй гэх таамаг ч бас яригдах болжээ. Б.Батцэрэн нь Нийслэлийн шүүхэд Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүнээр ажиллаж байсан бөгөөд хошууч генерал Ч.Амарболд нарын хэд, хэдэн дуулиантай хэрэг шүүж явсан нэгэн юм. Чухам хэн нь Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дарга болох вэ гэдэг нь таамаг хэвээр байна. Шүүгчдийн дэмжлэг, хийсэн ажлаараа бол Ц.Зориг олонхийн санал авч магадгүй гэнэ. Ер нь Шүүхийн ерөнхий зөвлөл нь Шүүхийн захиргааны тухай хуулиар дарга, дөрвөн гишүүнээс бүрдэнэ. Ерөнхий зөвлөлийн бүрэлдэхүүнийг анхан шатны шүүхийн шүүгчдийн болон давж заалдах, хяналтын шатны шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөнөөс тус бүр нэг, Хуульчдын холбооноос нэг, Хууль зүйн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас нэг хүний нэрийг тус тус санал болгосноор Монгол Улсын Ерөнхийлөгч томилох учиртай. Шүүхийн шинэ хууль хэрэгжсэнээр эзгүй явсан энэ зөвлөлийн бүрэлдэхүүнийг өнгөрсөн баасан гаригт шүүгчдийн зөвлөгөөнөөр авч хэлэлцжээ. Улсын дээд шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөнөөс Ерөнхий зөвлөлийн гишүүнд Д.Эрдэнэчулуун, Нийслэлийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөнөөс шүүгч Д.Дамдин-Од нар олонхийн санал авч. Харин Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөнөөс Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн ажлын албаны Хүний нөөцийн хэлтсийн дарга Б.Энхбаатар, дүүргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөнөөс Сонгинохайрхан дүүргийн шүүхийн ерөнхий шүүгч Ж.Эрдэнэчимэг, Баянзүрх дүүргийн шүүхийн шүүгч Ц.Батхүү нар ялсан гэнэ. Мөн Шүүхийн Ёс зүйн хорооны гишүүнд анхан болон давж заалдах, хяналтын шатны шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөнөөс тус бүр нэг, Хуульчдын холбооноос гурав, Хууль зүйн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас гурван хүн нэр дэвшжээ. Тухайлбал, Шүүхийн Ёс зүйн хорооны гишүүнд Улсын дээд шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөнөөс Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн стратегийн судалгааны хүрээлэнгийн секторын эрхлэгч Н.Эрдэнэцогт, Нийслэлийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөнөөс гавьяат хуульч Д.Пунцаг, Захиргааны давж заалдах шатны шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөнөөс Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүн, МУИС-ийн Хууль зүйн сургуулийн багш, гавьяат хуульч Ц.Сарантуяа, дүүргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөнөөс Оюуны өмчийн газрын дарга, гавьяат хуульч Н.Чинбат нар шүүгчдийн саналыг авч чаджээ. Тэднийг батламжлах эсэхийг шийдэх шүүгчдийн зөвлөгөөн маргааш болно. Зөвөлгөөнөөр нь Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн гишүүн, Шүүхийн Ёс зүйн хорооны гишүүдийг тодруулахаар товложээ.