Д.БОЛОРМАА
УИХ-ын гишүүн, “Шударга ёс” эвслийн бүлгийн дарга Н.Батцэрэгтэй ярилцлаа.
-Танай бүлгийнхэн намрын чуулганаар ямар амжилттай ажиллав гэж дүгнэж байна. Эвсэл салах, салахгүй тухай яриа сүүлийн үед идэвхтэй өрнөлөө?
-Намрын чуулган ачаалал ихтэй байсан. Бас нэлээд маргаан мэтгэлцээн, зөрчил тэмцэл дунд ажиллалаа. Хаа газрын парламентын ажил, ааш араншин иймэрхүү байдаг, хойно. Манай бүлгийн тухайд чухал чуулган байсан. Гишүүд илүү бие биенийгээ таних, үйл ажиллагааны нэг хэмнэлд орох, өөрсдийнхөө гуравахь хүчний байрлалын чухлыг ойлгох, улс төр хийх арга барилаа зөв олох, гадаад дотоод бусад үйлчлэлийнхээ хүчин зүйлтэй дасан зохицох гээд бидний зайлшгүй туулах ёстой цаг хугацаа байлаа. Хамгийн гол нь сонгуулиар бидний амлаж байсан иргэдээ ажлын байртай, орлоготой болгох, нийгэмд шударга ёс тогтоох зэрэг олон асуудлыг Засгийн газрын хөтөлбөрт оруулж чадлаа. Бүлэг салах сарних тухайд бол биднийг бутлах сонирхолтой хүн энэ парламент дотор ч байна, гадна ч байна. Учир нь улс төрийн зах зээлээ анхааралтай харвал гуравдахь хүчнийг сонирхох, дэмжих хандлага улам их нэмэгдэж байна. Бараг зүй тогтол талаасаа тийм юм гээд хэлчихвэл хол зөрөхгүй. Эвслийнхэнд улс төр, эрх мэдлээ алдахаас айсан хүмүүсийн хийж байгаа ажил шүү дээ. Харин бид бусдын өгөөш бололгүй ухаан тэвчээр зааж өөрсдөө нэг цул хүч байж тэсэж үлдэж чадах уу гэдэг нь илүү анхаарал татсан асуудал юм.
-Тэгэхээр эвслийг задлах гэсэн олон хүн, улс төрийн хүчин байгаа гэж үзэж байна уу?
-Өнөөг хүртэл бидний туулж яваа бэрхшээл сорилтыг газар хөдлөхтэй зүйрлэе. Үүний тулд эвслээ байшин гэж тооцвол манайх лав 7-8 баллын чичиргээг даана. Байгалийн давагдашгүй хүчин зүйл эс тохиолдвол газар хөдлөлтийг ажрахгүй давах ур чадвар, нэгдэл бидэнд байна. Би гишүүддээ нэг л зүйлийг хэлж байгаа. Ирэх намрын чуулган гэхэд манай бүлэг “хатуу боорцог” болсон байна шүү гэж.
-Хатуу боорцог гэдэг нь юуг хэлж байна?
-Манайхаас дэвшиж эсвэл бидний оролцоо дэмжлэгтэйгээр сонгогдсон Ерөнхийлөгчтэй, олон нийтийн зүгээс “Шударга ёс” эвсэлийг илүү итгэл хүлээлгэх улс төрийн хүчин гэсэн хүлээлттэй болсон байхыг хэлж байна. Ингэхийн тулд бид зүгээр суухгүй. Үндэсний эрх ашгийн шалгуур болсон хэд хэдэн асуудалд анхаарлаа хандуулах болно.
-Ямар асуудал юм бол?
-Зургаан асуудал дэвшүүлж байна. Нэгдүгээрт, манай зарим гишүүн иргэний хөдөлгөөнд байхдаа л байнга ярьж тэмцэж байсан Оюутолгойн гэрээ байна. Гэрээг эргэн харах, Монголын талд ашигтайгаар өөрчлөхийн тулд бид улс төрийн хатуу тэмцэл хийх болно. Хоёрдугаарт, Тавантолгойн ордыг эргэлтэнд оруулж, түүнийг тээвэрлэх төмөр замын асуудлыг даруй шийдэхгүйгээр нийгэм, эдийн засгийн том зорилт хэрэгжих нь эргэлзээтэй байна. Мөн Тавантолгойн ордыг бүх иргэддээ хувьцаа болгож эзэмшлүүлэх асуудлыг шийднэ гэсэн манай эвслийн сонгуулийн хөтөлбөр байгаа. Гуравдугаарт, бондын эх үүсвэрийн зарцуулалтын асуудлыг парламентын болон олон нийтийн хараа хяналтаас гадна үлдэх аюул ойрхон бий. Хэрэв хараанаасаа алдвал тусгаар тогтнолд аюул учруулахыг үгүйсгэхгүй. Энэ асуудалд онцгой анхаарна. Дөрөвдүгээрт, бүтээн байгуулалтын ажлаа эхлүүлэх хэрэгтэй байна. Эрчим хүч, төмөр зам, Улаанбаатар хотын шинэ төлөвлөлттэй холбоотой төслүүдийг цаг алдалгүй, улс төрийн хожоо харалгүй ажиллуулах шаардлага байна. Үүний тулд туршлагатай, зангарагтай, ажил хариуцах чадвараараа танигдсан хүнд энэ ажлыг даалгах нь зүйтэй юм. Тавдугаарт, тэрсэлдэн задарч биш эвлэлдэн бүтээж байж ард түмнийхээ өмнө хариуцлага хүлээдэг боломжийг бий болгосон Үндсэн хуулийн тогтолцооны өөрчлөлтийг бид хөндөж тавина.
-МАХН-тай хамтран ажиллах цаашлаад нэгтгэх гэсэн санаачлагыг МАН-ын гишүүд тавьж байна. Энэ үйл явцад ямар дүгнэлт өгч байна вэ. Хэрэв хамтран ажиллахыг чухалчилвал эвслийг бүрдүүлж буй намын төлөөлөгчийн хувиар ямар алхам хийх вэ?
-Энэ намууд нэгдвэл үр дүн нь юу болох тухай ярих бараг боломжгүй. Тэгнэ, ингэнэ гэх нь зохисгүй болов уу. Би шууд нэгдэж чадна гэдэгт итгэхгүй байна. Тэр хоёрын салсан шарх аниагүй байгаа шүү дээ. Харин эвсэх тухайд бол магадлалтай байж болно. Энэ нь Ерөнхийлөгчийн сонгуульд дундаасаа нэг хүн дэвшүүлнэ гэсэн үг. Тэр хүн нь хэн байх вэ гэдэг хамгийн зангилаа асуудал юм. Манай намын хувьд бол “Михайлд нэг бодол бий” гэдэг шиг удирдлагын хүрээнд бодсон, тохирсон хоёр янзын маш сонирхолтой хувилбар бий. Цаг нь болохоор гаргана.
-Хүрд эргүүлэх боломжоо ашиглаж Ерөнхийлөгчид нэр дэвшүүлэх бодолтой байгаа юм уу?
-Ер нь үгүйсгэх аргагүй. Манайд туршлагатай, танигдсан улс төрийн зүтгэлтэн байгааг олон түмэн мэднэ. Гэхдээ нэр дэвшүүлэх гэж яарахаасаа өмнө дэвших, сонгогдох хүн ямар шалгуур хангах, угтан ирэх дөрвөн жилийн онцлог юу вэ гэдгээ тооцоолсон байх хэрэгтэй. Давын өмнө дээр дурьдсан үндэсний эрх ашгийн амин чухал асуудлуудыг барьж аваад шийдэл олж, парламент, Засгийн газрыг чирж, шахаж чаддаг хүн хэрэгтэй юм.
-Танай бүлгийнхэн зарим сайдуудтай хариуцлага тооцох ёстой гэж мэдэгдсэн гэх юм?
-Өнгөрсөн намрын чуулганы турш Засгийн газрын ажлыг тууштай дэмжиж ирлээ. УИХ-д ирц бүрдүүлэх өргөн барьсан хууль, бусад шийдвэрийн төслийг цаг алдалгүй хурдан батлаж өгөх жишээтэй. Хамгийн гол нь Засгийн газарт гарааны хурд авах бололцоо олгосон хэрэг. Одоо бол эхний үр дүн шаардах хугацаа болсон. Хаврын чуулганы эхэн үед зарим сайдын хариуцаж байгаа салбарын ажилтай холбоотой асуудлыг ярина гэж бодож байна.