Н.МӨНХЖИН
Зартай тэрбумтан Уоррен Баффет хамгийн өгөөмөр америкуудын жагсаалтыг дахин тэргүүллээ. “Хүмүүнлэгийн үйлс” сэтгүүл АНУ-ын хамгийн өгөөмөр 50 сэтгэлтний жагсаалтыг гаргасан юм. 2012 онд Америкийн баячууд нийт 7.4 тэрбум долларыг буяны үйл хэрэгт зарцуулжээ. Энэ хөрөнгө уламжлал ёсоор зөвхөн боловсрол, эмнэлэг, эрүүл мэндийн хөтөлбөрт төдийгүй өлсгөлөн, ядуурлын эсрэг тэмцэлд зориулагджээ. Өгөөмөр сэтгэлтнүүдийн ихэнх нь Америкийн бизнесмэнүүдийн ахмад үеийнхэн байна. Тэд бараг бүгдээрээ баян чинээлэг хүмүүсийн үр удам бус, тэгээс эхэлж, өөрөө өөрсдийгөө гаргаж ирсэн, мөнгөний үнэ цэнийг сайн мэддэг хүмүүс ажээ. Энэ удаагийн жагсаалтын эхний тавын гурав нь 40-өөс доош насны бизнесмэн байгаа нь нэгэн өвөрмөц чимэг болж байгаа аж.
Өглөгч, өгөөмөр сэтгэлтэй америкуудыг тэргүүлж буй 82 настай Уоррен Баффет бусдаасаа дэндүү “хол тасарчээ”. Тэрээр 1936 онд зургаан настай байхдаа өвөөгийнхөө дэлгүүрээс бөөндөж авсан “Кока-кола”-ны савыг найзууддаа амжилттай зарж “бизнес”-ээ эхлүүлж байсан гэдэг. Баффет хөвгүүн энэ наймаанаас 30 центийн ашиг олдог байжээ. Ийнхүү “америк мөрөөдөл”-өө биелүүлж тэрбумтан болсон Уоррен Баффет 2012 онд 3.1 тэрбум долларыг янз бүрийн хөтөлбөр, буяны үйлст хандивласан байна. Түүний хандивын хөрөнгөөр хөдөө аж ахуйн хөтөлбөр, ядуурлын эсрэг тэмцэл, бохирдсон ундны усны чанарыг сайжруулах төсөл зэргийг дэмжин санхүүжүүлжээ. У.Баффет сүүлийн 25 жилийн турш “Форбс” сэтгүүлийн дэлхийн тэргүүн баячуудын жагсаалтын эхний гуравт бичигдэж байгаа билээ. Тэрээр 44 тэрбум долларын хөрөнгөтэй. 2010 онд Баффет хүн төрөлхтний түүхэнд хамгийн өгөөмөр сэтгэл гаргаж, хөрөнгийнхөө дөрөвний гурвыг хүмүүнлэгийн үйл хэрэг эрхэлдэг сангуудад шилжүүлсэн юм. Одоо эдгээр санг түүний гурван хүү удирдаж байна. Ядуу орнууд дахь хорт хавдар, хумхаа, өлсгөлөнтэй тэмцдэг Гейтсийн гэр бүлийнхний санд ч тэрээр ихээхэн мөнгө хандивладаг. Олон жилийн турш ихэд даруухан, голж шилэлгүй амьдарсан Баффетаас саяхан хорт хавдар илэрчээ.
Өгөөмөр америкуудын жагсаалтын хоёрт Facebook сүлжээг үндэслэгч, 27 настай Марк Цукерберг хүүхдийн эмч эхнэр Присцилла Чаныхаа хамтаар орж байна. Тэд өнгөрсөн онд буяны үйл хэрэгт 498.8 сая доллар хандивлажээ. Калифорнийн Силикон хөндийд байдаг санд Facebook-ийн хувьцаа хэлбэрээр хандиваа шилжүүлсэн аж. Цукерберг хамгийн залуу тэрбумтан-хүмүүнлэгийн зүтгэлтэн болж байна. Завгүй бизнесийнхээ улмаас Харвардын их сургуулийг дундаас нь хаясан М.Цукерберг боловсрол, эрүүл мэндийн салбарт багагүй мөнгө зарцуулжээ.
38 настай Жон Арнольд эхнэр Лаурагийн хамтаар эхний гуравт багтлаа. Биржийн амжилттай тоглогч, гурван тэрбум долларын хөрөнгөтэй “Центавр Энержи” компанийг үүсгэн байгуулагч Ж.Арнольд эхнэрийнхээ хамтаар 423 сая долларыг боловсрол, тэтгэврийн системийн шинэчлэлд зарцуулжээ. “Google”-ийг үүсгэн байгуулагчдын нэг, Москвагийн уугуул Сергей Брин 229.9 сая долларыг эмэгтэйчүүдийн эрх болон, хүрээлэн буй орчныг хамгаалах үйлсэд зарцуулсан байна.
