Цахим орчин хүний амьдралын салшгүй нэг хэсэг болсон. Тэр хэрээр орчин үед хүнийг цахим орчинд нийтэлж буй контентоор нь дүгнэх хандлага нэмэгдэж байна. Гэвч цахим орчин дахь дүр төрх нь тухайн хүнийг бүрэн илэрхийлдэггүй. Тэгвэл цахим орчинд өөрийн хобби, ажил мэргэжлээрээ бусдадаа үлгэр дуурайлал болж буй Эрдэнэт үйлдвэр ТӨҮГ-ын кранист Б.Сувд-Эрдэнийг “Хэвшмэл ойлголтоо өөрчилье” буландаа онцолж байна.
Аав, ээжийнхээ мэргэжлийг өвлөсөн кранист бүсгүй
Орчин үед барилга, үйлдвэрлэлийн салбарыг кранист мэргэжилтэнгүйгээр төсөөлөхийн аргагүй. Кранист нь хүнд даацын кран машиныг удирдан, олон тонн жинтэй ачааг аюулгүй өргөж, зөөвөрлөх үүрэгтэй чухал мэргэжил юм. Тэгвэл энэхүү чухал мэргэжлийг эзэмшиж, Монгол Улсынхаа хөгжил цэцэглэлтэд хувь нэмрээ оруулж буй энэ эмэгтэйг Батгэрэлийн Сувд-Эрдэнэ гэдэг.
Тэрээр ээжийнхээ мэргэжлийг өвлөж 2022 оноос өнөөдрийг хүртэл Эрдэнэт үйлдвэр ТӨҮГ-ын Баяжуулах цехийн Шүүн хатаах хэсэгт гүүрэн кранистаар ажиллаж байгаа юм.
Энэ тухайгаа тэрээр “Би Эрдэнэт хотод төрж өссөн. Миний амьдрал Эрдэнэт үйлдвэртэй салшгүй холбоотой. Аав маань Эрдэнэт үйлдвэрт 30 жил, ээж маань 22 жил кранистаар ажиллаж байгаад гавьяаны амралтаа авсан. Би одоо ээжийнхээ ажиллаж байсан цехэд, мэргэжлийг нь өвлөн, хийж байсан ажлыг нь үргэлжлүүлж байна” гэсэн юм.
Б.Сувд-Эрдэнэ Эрдэнэт хотын Эрдэнэт цогцолбор нэгдүгээр арван жилийн дунд сургуулийг дүүргэж, 2014 онд Санхүү эдийн засгийн их сургуульд hospitality менежмент мэргэжлээр элсэн суралцаж, 2016 онд Хятадын Шандунь коллежийн tourism and hospitality сургуульд хамтарсан хөтөлбөрөөр суралцаж төгссөн байна. Түүнийхээ дараа АНУ-ын Хавай мужид мэргэжлийнхээ дагуу дадлага хийж 2019 онд Санхүү эдийн засгийн сургуулийг Бизнесийн удирдлага, hospitality мэргэжлээр төгссөн юм.
Сургуулиа төгсөөд мэргэжлээрээ хувийн компаниудад ажилласан ч Эрдэнэт хотдоо очиж амьдрах шийдвэрийг гаргажээ. Энэ тухайгаа “Сургуулиа төгсөөд Улаанбаатар хотод гурван жил ажилласан. Агаарын бохирдол, түгжрэл, цалин бага, чөлөөт цаг бараг л гардаггүй гээд хүндрэлтэй зүйлс олон байсан. Тиймээс амьдралын чанараа дээшлүүлж, өндөр цалинтай ажилд орж, цэвэр агаарт амьдарч, хоббигоо хөгжүүлж, аав ээжтэйгээ ойрхон амьдаръя гээд Эрдэнэт рүү нүүж байсан. Энэ шийдвэр маань ч оносон гэж боддог” гэсэн юм.
Багаасаа аав, ээжийнхээ мэргэжлийг ойроос харж өссөн түүнд кранист болох сонголт тийм ч хол, хөндий байгаагүй нь мэдээж. Мөн түүний анхны багш нь ээж нь байсан тул илүү их зүйл сурахад нь нөлөөлсөн гэнэ. Энэ талаараа Б.Сувд-Эрдэнэ “Аав, ээж маань намайг Эрдэнэт үйлдвэрт ажиллах санал тавьдаг байсан. Хэдийгээр би өөр мэргэжилтэй ч Эрдэнэт үйлдвэрийн харьяа сургуулийн кранистийн сургалтад суусан. Ингээд ээжийгээ тэтгэвэрт гарахад оронд нь ажиллахаар болсон. Гэхдээ тэтгэвэрт гарахаас нь өмнө амжиж ээжтэйгээ дадлагад гарч, хамт ажилласан минь их гоё дурсамж болж үлдсэн. Мөн олон зүйлийг ээжээсээ сурсан. Яг мэргэшүүлж авсан багш маань 30 гаруй жилийн ажлын туршлагатай З.Одонхүү, С.Бат-Эрдэнэ гэж хоёр хүн бий. Маш азтай хувь тохиолоор хоёр сайн багштай учирсан. Ээжийн минь ажлын хүмүүс болоод ч тэрүү намайг их эрхлүүлж, дэмжиж кранист болгосон доо.” гэсэн юм.
Кранист бол мэдрэмж бас хариуцлага шаардсан ажил
Кранист бол маш өндөр анхаарал төвлөрөл, хариуцлага шаарддаг ажил. Учир нь жижиг алдаа гаргахад хүний амь нас, эд хөрөнгөд ноцтой эрсдэл учруулах эрсдэлтэй тул хөдөлмөрийн аюулгүй байдлыг чанд сахих шаардлагатай байдаг гэнэ. Энэ талаар Б.Сувд-Эрдэнэ “24-48 цагийн хуваарийн дагуу ажилладаг. Нэг ээлжинд гарахдаа 12 цаг ажилладаг. Тодруулбал, нэг өдөр өглөө, нэг өдөр орой гарч, хоёр хоног амардаг. Кранист бол мэдрэмж,өндөр ур чадвар шаарддаг мэргэжил. Мөн сэтгэл зүйн хувьд тайван байж, зөвхөн хийж байгаа ажилдаа л төвлөрөх ёстой. Ганцхан секунд анхаарал сарнихад л бусдын амь нас, эд хөрөнгийг эвдэж, гэмтээх магадлалтай. Тиймээс маш хариуцлагатай ажилладаг” гэсэн юм.
Тус мэргэжлээр эмэгтэйчүүд ажиллах нь элбэг байдаг аж. Энэ талаар “Нарийн мэдрэмж шаарддаг учир эмэгтэйчүүд энэ мэргэжлээр ажиллах нь их юм шиг санагддаг. Эрдэнэт үйлдвэрт ч гэсэн эмэгтэй кранист олон байдаг. Тийм болохоор магадгүй “Тэнгэрт суудалтай бүсгүй” гэдэг дуу хүртэл гарсан байх гэж боддог” гэв.
Ажил хийж байгаагаа цахим орчинд нийтлэхэд хүмүүс гайхаж хүлээж авсан
Эрдэнэт хотод ажиллаж, амьдарч буй хүмүүсийн хувьд Эрдэнэт үйлдвэрт ажиллах нь нэр төрийн хэрэг байдаг. Тэр дундаа кранистаар ажиллана гэдэг бахархам сайхан. Б.Сувд-Эрдэнэ ч гэсэн улсынхаа тэргүүлэх үйлдвэрт, удам дамжсан кранистаар ажиллаж буйгаараа бахархдаг байна. Тиймээс цахим орчинд өөрийн ажлаа хийж буй бичлэгээ оруулжээ. Гэтэл түүний найзууд болон цахим орчин дахь дагагчид нь сөргөөр хүлээж авсан гэнэ. Тэр тухайгаа “Саяхан ажлаа хийж байгаа бичлэгээ цахим орчинд нийтэлсэн. Гэтэл хүмүүс маш их гайхаж хүлээж авсан. Ажил хийж байгаа намайг тэд гайхаад, намайг гайхаж байгаа тэднийг би гайхлаа. Зарим нь намайг өрөвдөөд байсан. Ийм ажил хийдэг болсон юм уу, яагаад ийм ажил хийж байгаа юм гэх зэргээр бичсэн. Цахим орчинд би зугаалж байгаагаа, мотоцикл унаж байгаагаа, байр авсан гэх мэт баяр жаргалтай үеэ хуваалцдаг. Гэтэл энэ ажил маань надад дээрх сайхан бүхнийг бий болгож өгч байгаа шүү дээ. Ажил хийлгүйгээр яаж тусдаа гарч, машин, мотоцикл авч унана гэж бодсон юм бол гэж гайхсан” гэсэн юм.
Мөн цэвэрхэн оффист сууж бага цалин авахаас илүү хэцүү ч гэсэн өндөр цалинтай ажил хийж амьдралаа сайжруулах нь чухал гэдгийг хэлсэн юм. Тэрээр “Сошиал хөгжсөн энэ үед манай үеийнхэн илүү цэмцгэр ажил хийхийг эрмэлзэж, гоё сайхан харагдах гэж хичээдэг болсон. Мөн ямар ч ажлын туршлагагүй, ажил хийх дургүй сошиалаар мөнгө олж амьдрах хүсэлтэй бүтэн үе гарч ирж байна. Тэдэнд үйлдвэрт ажиллах нь хар ажил шиг санагддаг болжээ. Гэвч энэ бол маш нарийн мэргэжлийн ажил шүү дээ. Тэр хэрээрээ цалин өндөртэй. Мөн эрэлттэй байдаг. Амьдрал чинь инстаграм дээр гарч байгаа шиг кофе шоп хэсэж, фитнест дасгал хийж, биеэ хөгжүүлээд, зураг бичлэг оруулаад л мөнгө орж ирээд, амьдрал нь өсөж дээшлээд байдаггүй. Тийм боломж ховор байх. Харин энэ бүхний ард маш их хөдөлмөр, хичээл зүтгэл байдаг шүү. Амар ажил биш ч надад маш их зүйлийг бий болгож өгч байгаа болохоор ажлаасаа ичдэггүй” гэсэн юм.
Мөн тэрээр англи болон хятад хэлтэй, бизнесийн удирдлагаар төгссөн учир өөр ямар ч ажил хийх боломжтой ч өөрийнхөө эзэмшсэн кранист мэргэжил, ажилдаа дуртай гэж байлаа.
Б.Сувд-Эрдэнэ кранист мэргэжил нь тэсвэр тэвчээр, хариуцлага, ур чадвар шаардсан улс орны хөгжил цэцэглэлт, бүтээн байгуулалтад үнэтэй хувь нэмэр оруулдаг нэр хүндтэй нарийн мэргэжил юм. Тиймээс цахим орчинд оруулж буй мэдээллээр нь хэн нэгнийг өнгөц дүгнэдэг Хэвшмэл ойлголтоо өөрчлөхийг уриалсан юм.
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
2025 ОНЫ АРВАНХОЁРДУГААР САРЫН 23. МЯГМАР ГАРАГ. № 242 (7739)
Хуурамч мэдээлэл хаа сайгүй тархах болсон энэ үед баримттай, эх сурвалжтай, үнэн бодитой мэдээллийг “Зууны мэдээ” сониноос аваарай.
Үнэн мэдээллийг хамтдаа хамгаалцгаая.
Бие даасан сэтгүүл зүйг дэмжин "Зууны мэдээ" захиалаарай. www.zuuniimedee.mn
