Э.ОРХОН
Олон улсын болон үндэсний шинжээчдийн баг 2010-2015 онд ДОХ, БЗДХ-аас сэргийлэх үндэсний стратеги төлөвлөгөө боловсруулж байна. Энэ хүрээнд шинжээчид зарим дүгнэлтийг гаргажээ. Энэ талаар ЭМЯ-ны Глобал сангийн ерөнхий зохицуулагч А.Оюунбилэгээс тодрууллаа.
- Төсөл хэрэгжиж эхэлснээс хойш нэлээд хугацаа өнгөрч байна. Ажлын явц ямар байна. Ямар ажлуудыг түлхүү хийж байна вэ?
-Төслийн хүрээнд хүн амд чиглэсэн урьдчилан сэргийлэх үйл ажиллагааг түлхүү хийж байна.
Мөн эмнэлгийн нарийн мэргэжлийн боловсон хүчнийг нэмэгдүүлэхэд давхар анхаарч байгаа. Үүний дотор эмч, ажилчдын мэдлэг, лабораторийн оношлогооны чадавхийг сайжруулах, бэхжүүлэх түүнд чиглэсэн олон төрлийн үйл ажиллагаа явагдаж байна. Мөн бэлгийн замын халдварын кабинетуудаар болон жирэмсэн эхчүүдэд зориулсан, сайн дурын зөвлөгөө шинжилгээг явуулж байна. Түүнчлэн оношлогоо, лабораторийн хүчин чадлыг сайжруулах, эм оношлуураа нэмэгдүүлэх чиглэлд олон ажил хийж эхэлсэн.
- Үр дүн ярих хараахан болоогүй ч явцын дунд тодорхой хэмжээний үр дүн гарч байгаа байх?
-Үр дүн гарч байна. Гэхдээ хамгийн гол үр дүн нь нийт хүн амын дунд ХДХВ-ын халдварын тархалтыг бага төвшинд тогтоон барьж байгаа явдал юм. Үүний хажуугаар зарим төрлийн бэлгийн замын халдварт өвчин буурахгүй, нэмэгдэх хандлага гарч байна. Үүнд нөлөөлөх олон хүчин зүйл бий. Тухайлбал, хөрш зэргэлдээ оронд энэ төрлийн тархалт өндөр байх, хүн амын шилжилт хөдөлгөөн, залуучууд өөрсдийгөө эрсдэлд оруулах зэрэг асуудал нэлээд нөлөөлдөг.
-Сүүлийн саруудад ДОХ-ын тохиолдол эрчимтэй өсч байна. Одоогоор 137 дахь тохиолдол бүртгэгдсэн. Халдвартай хүмүүсийг насны байдлаар нь ангилвал хэдээс хэдэн насныхан байна. Мөн хүйсийн хувьд...?
-ХДХВ-ын халдвартай гэж бүртгэгдсэн хүмүүсийн 70-80 хувь нь эрэгтэйчүүд байна. Үүний дотор эрчүүдтэй бэлгийн харьцаанд ордог эрэгтэй хүмүүс дийлэнх хувийг нь эзэлдэг. ХДХВ бэлгийн замаар тархана гэдэг салст бүрхэвч тодорхой хэмжээгээр гэмтэхийг хэлнэ. Гэмтсэн үед цусны судлууд нээлттэй болж халдвар тархах эрсдлийг нэмэгдүүлдэг. Үүнд гол нөлөөлж байгаа хүчин зүйл нь бэлгийн замаар дамжих халдвар юм. Тийм учраас зөвхөн ДОХ-ын эсрэг гэхээсээ гадна бэлгийн замаар дамжих халдварт давхар арга хэмжээ авч байна.
-Халдвартай хүмүүст одоогоор ямар эмчилгээ хийж байна?
-ХДХВ-ын үед зөвхөн вирусын эмчилгээ хийдэг. Өвчтөний халдварын тархалтын явцаас хамааран вирусын эсрэг хэрэглэж байгаа олон төрлийн эмээс сонгон хэрэглэдэг.